این روزها همهی ما با نام نتفلیكس آشنا شدهایم؛ یك شركت توزیعكنندهی خدمات تلویزیونی و سینمایی در وب كه در آمریكا مستقر است و از اواخر دههی نود فعالیتاش را شروع كرده.
این سرویس ویژه در ابتدا پلتفرمی بود برای توزیع فیلم در فضای اینترنت؛ كل شركت برپایهی تركیب دو ایده فعال بود: شبكههای كابلی در آمریكا و توزیع فیلم در شبكهی نمایش خانگی. موسسان نتفلیكس این ایدهها را گسترش دادند و در هم تركیب كردند؛ آنها پلتفرمی را طراحی كردند كه از مزیتهای آن دو شبكه استفاده میكرد و به جای توزیع دیویدی در شبكهی نمایش خانگی و شبكهی كابلی در آمریكا متكی بود به فضای وب و اینترنت. حالا در عصری كه اینترنت در حال گسترش بود این امكان فراهم میشد تا مخاطبان، در سراسر جهان با پرداخت مبلغ مشخصی عضو نتفلیكس شوند و فیلمها را تماشا كنند.
كمی بعد با گسترش اینترنت مجانی و تمایل به نمایش بیشتر فیلمها، نتفلیكس حق پخش آثار را خریداری و در شبكهی خودش پخش كرد. این روندی بود كه طی دو دهه به یك موفقیت عظیم منجر شد؛ نه فقط نتفلیكس را به عنوان یك شركت توزیعكنندهی موفق فیلم در سراسر جهان بدل كرد كه به تولیدكنندهی فیلم و سریال هم تبدیل شد. نتفلیكس با راهاندازی سرورهایی در سراسر جهان این امكان را برای مخاطبانش فراهم كرد تا آنها با سرعت معقولی فیلمهای روز و سریالها را تماشا كنند. در حال حاضر سرویس نتفلیكس فقط برای برخی كشورها، مثل چین و سوریه فعال نیست و در ایران هم بعد لغو تحریمها در دورهی برجام این امكان فراهم بود تا تماشاگران از آن استفاده كنند، اگرچه به سرعت به فهرست سایتهای فیلترشده اضافه شد.
موفقیت نتفلیكس و بازار گستردهی آن باعث راهاندازی كلی شبكهی دیگر شد؛ از آمازون تا اپل، از والت دیزنی تا شركتهایی مثل پارامونت و فاكس قرن بیستم در فضای وب سرمایهگذاری كردند و نه فقط به پخش كه به تولید رو آوردند. نتفلیكس در حال حاضر ۱۴۸ میلیون مشترك دارد كه ۶۰ میلیون آن در آمریكا هستند. این گستردگی كمك كرده تا آنها به فكر تولید فیلم هم بیفتند. روش آنها تولید فیلم، اكران محدود در سینماها و بعد توزیع در شبكهی پخش خودشان است. اگرچه این روند با مقاومت و حتی مخالفت سینماگران روبهرو شده اما نتفلیكس توانسته چهرههای مشهوری، از مارتین اسكورسیزی تا برادران كوئن را جلب كند. با وجود این شبكههای اینترنتی كمك كردهاند به توزیع بخش عمدهای از فیلمهای مستقل و جریان تازهای را كنار سینمای جریان اصلی به وجود آوردهاند؛ بنابراین به بازار سینمای مستقل و تولید فیلم در تمام جهان كمك كردهاند. در ضمن به تماشاگران این فرصت را دادهاند تا دسترسی به آثار سینمایی در همهی ردههای سنی و با زبانهای مختلف داشته باشند. كرونا همه را متوجه اهمیت ویژهی این شركتها كرده و رشد پنج درصدی مخاطبان آنها در همین یك ماه گذشته نشان میدهد كه چه بازار فوقالعادهای وجود دارد.